طرح صنعتی، یکی از فرآیندهای قانونی سازی یک ایدهی مطرح شده برای یک کسب و کار است. باید در نظر داشت یک طرح صنعتی ویژگی های (نوآوری و بکر بودن و…) لازم برای ثبت اختراع را نداشته و همین موضوع باعث تفاوت این 2 موضوع شده است. با ما؛ در این مقاله از هلدینگ بین المللی ملاصدرا – شعبه آرژانتین – همراه باشید تا با هم صفر تا صد ثبت یک طرح صنعتی را بررسی کنیم.
ثبت طرح صنعتی چیست؟
در زبان معمول، ثبت طرح صنعتی معمولا به شکل و ظاهر کلی یک کالا اشاره دارد اما در زبان حقوق مالکیت فکری طرح صنعتی خصوصیات مربوط به شکل و ساختار، و یا نقش و تزئینات به کار رفته در یک کالا به واسطه یک فرایند صنعتی که در کالای خاتمه یافته ایجاد چشم نوازی و جذابیت کند. بنابراین به عنوان یک قاعده کلی، طرح صنعتی متشکل از:
- ویژگی های سه بعدی مانند شکل یک کالا
- ویژگی های دو بعدی مانند تزئینات ، خطوط یا رنگهای به کار رفته در یک کالا
- ترکیبی از موارد فوق
چرا ثبت یک طرح صنعتی مهم است؟
در بازاری که رقابت و نوآوری و کالاهای جدید حرف اول را در کسب سهم بیشتر بازار می زند، حفظ مالکیت ایده های جدید بسیار مهم است.
وقتی ایده ای قابل پیاه سازی و عرضه به بازار می باشد، اولین اقدام گرفتن مالکیت به نام خودتان می باشد. وقتی محصولی را تولید کرده اید که دارای نوآوری می باشد و با کالاهای موجود در بازار تفاوت و برتری محسوسی دارد می توانید از دولت درخواست حمایت و ثبت کنید.
با ثبت طرح صنعتی انحصار آن در اختیار شما خواهد بود و هیچ کدام از رقبایتان مجاز به کپی برداری و تولید محصول شما نخواهند بود البته به شرطی که اصول ثبتی را در آن به طور کامل رعایت کرده باشید.
در این نوع ثبت می توانید شکل ظاهری محصول و کالای طراحی شده و جدید خود را تحت انحصار خود قرار دهید که این امر باعث رغبت بیشتر مشتریان، افزایش سهم بازار و موفقیت بیشتر می شود.
تفاوت طرح صنعتی با اختراع
اختراع بیشتر مربوط به نحوه عملکرد، کارایی، فرمول و نوآوری مربوط به آن محصول است اما طرح صنعتی بیشتر مربوط به شکل ظاهری یا نوع بسته بندی محصول است.
راهنمای ثبت یک طرح صنعتی
شما برای اینکه طرح صنعتی خود را به راحتی بتوانید ثبت کنید، نیاز خواهید داشت مدارک زیر را تهیه کرده و مراحل زیر را طی نمایید.
برای ثبت طرح صنعتی چقدر زمان نیاز است ؟
معمولا به نوع طرح شما و همینطور وضعیت کارتابل اداره بستگی دارد. اما به طور کلی در مدت زمان 1 تا 3 ماه ثبت طرح شما به طول می انجامد.
هزینه های ثبت یک طرح صنعتی
هزینه یکی از مهمترین دغدغه های این روزها ی ما ایرانی هاست . چرا که نواسانات قیمت ارز و بالا رفتن قیمتهای قانونی قابل پیش بینی نیست. اما آنچه می توان گفت موارد قانونی وجود دارد که بر روی قیمت نهایی ثبت طرح صنعتی تاثیر گذار است . ما در اینجا این موارد را ذکر می کنیم.
- هزینه حق ثبت اظهارنامه
- هزینه حق ثبت به ازاء هر طبقه
- هزینه حق تمدید ثبت ( درصورت پرداخت نکردن به موقع شامل جریمه خواهد شد)
- هزینه استعلام برای انتقال،اجازه بهره برداری یا اعراض
- حق ثبت انتقال قراردادی و قهری
- حق فسخ مجوز بهره برداری یا فسخ و خاتمه آن
- هزینه اصلاح اظهارنامه و ضمائم آن
- حق ثبت انتقال اظهارنامه یا اجازه بهره برداری از آن
- حق ثبت تغییرات
- هزینه صدور گواهی المثنی
- هزینه رونوشت مصدق
- هزینه اخذ تاییدیه تسلیم اظهارنامه یا صدور گواهی نامه طرح صنعتی
- هزینه رسیدگی به اعتراض به رد ثبت
- هزینه رسیدگی به اعتراض به تقاضای ثبت
- ودیعه تسلیم دادخواست ابطال به دادگاه
- هزینه بررسی اظهارنامه ثبت بین المللی به عنوان اداره مبدا
ویژگی های یک طرح صنعتی قابل ثبت
طرح صنعتی زمانی قابل ثبت است که اصیل و جدید باشد . طبق قانون ثبت اختراعات و طراح های صنعتی ، تعریف طرح صنعتی به شکل زیر است :
هر گونه ترکیب خطوط یا رنگ ها و هرگونه شکل سه بعدی با خطوط ، رنگ ها و یا بدون آن،به گونه ای که ترکیب یا شکل یک فرآورده صنعتی یا محصولی از صنایع دستی را تغییر دهد،طرح صنعتی است.
در یک طرح صنعتی تنها دسترسی به یک نتیجه فنی بدون تغییر ظاهری مشمول حمایت از این قانون نمی باشد.
بنابراین طرح هایی شامل موارد زیر قابل ثبت شدن نیستند:
- طرحی که در نتیجه عملکرد فنی محصول ایجاد شود.
- طرحی که حاوی نماد و نشان های رسمی باشد.
- طرحی که مخالف نظم عمومی و عفت اسلامی باشد.
مدت اعتبار طرح های صنعتی
مدت اعتبار طرح صنعتی پنج سال از تاریخ تسلیم اظهارنامه ثبت آن است. این مدت را می توان برای دو دوره پنج ساله متوالی دیگر نیز تمدید کرد . مدت زمان در نظر گرفته شده برای تمدید شش ماه است . بنابراین تنها کافیست در این مدت ، هزینه های مربوط به تمدید را پرداخت کنید. برای تمدید یک طرح صنعتی بهتر است از مقاله ای با همین عنوان در مجله ما بازدید نمایید.
مدارک لازم برای ثبت طرحهای صنعتی
یک شخص حقیقی برای ثبت طرح خود به مدارک زیر نیاز دارد:
- کپی شناسنامه و کارت ملی مالک
- کپی شناسنامه و کارت ملی طراح
- نمونه کالا / عکس (از 6 زاویه مختلف)
- آدرس و کد پستی
همچنین اشخاص حقوقی هم باید مدارک زیر را مهیا نمایند:
- روزنامه تاسیس و تغییرات شرکت
- کپی شناسنامه و کارت ملی مالک و طراح
- نمونه کالا / عکس (از 6 زاویه مختلف)
- آدرس و کدپستی
مشخصات طرح برای تسریع روند ثبت
- سایز تصاویر حداکثر A4 باشد.
- حتماً بصورت عمودی اسکن شود.
- در تصویر ارسال شده ، طرح به گونه ای که کاملا قابل رویت باشد ( در زمینه سفید) قرار گیرد.
- تصویر کالا لزوماً بصورت رنگی باشد و حداکثر حجم آن 500KB باشد.
- تصویر اسکن شده مدارک ترجیحا بصورت سیاه و سفید ، و حداکثر حجم آن 250KB باشد.
- پسوند فایلهای اسکن شده برای ارسال باید jpg باشد.
نکته: بهتر است پشت و روی کارت ملی و کپی صفحه اول شناسنامه در یک تصویر باشد.
نکته: بر اساس تجربیات ثبت ملاصدرا جهت تسریع و تسهیل در ثبت طرح صنعتی؛ اگر طرح صنعتی دو بعدی باشد، می بایست پنج نمونه از شکل یا تصویر گرافیکی یا پنج نمونه از طرح ترسیم شده و اگر طرح صنعتی سه بعدی باشد، پنج نمونه از شکل یا تصویر گرافیکی یا پنج نمونه از طرح ترسیم شده از تمامی جوانب طرح به عنوان نمونه جهت مراحل ثبت طرح صنعتی به وکلای ثبت ملاصدرا تحویل گردد.
طرح صنعتی 3بعدی
در طرح صنعتی سه بعدی، مرجع ثبت میتواند ماکتی از آن را به همراه اظهارنامه درخواست نماید. اندازه ماکتی که متقاضی از مدل طرح خود ارائه میدهد، باید حداکثر 20×20×20 سانتی متر و وزن آن حداکثر 2 کیلوگرم و از مادهای با دوام و غیر فاسد شدنی باشد. شکلهای گرافیکی و ترسیم شده باید حداکثر در ابعاد 20×10 سانتی متر بوده و قابل نصب بر چهار صفحه مقوا در قطع A4 و با جوهر مشکی باشد.
موسسه ثبتی و حقوقی ملاصدرا جهت سهولت امور شرایط ویژه را نیز در نظر دارد ؛ از جمله در صورت تمایل به تاخیر در انتشار آگهی ثبت طرح صنعتی و تعیین مدت آن، در صورت تمایل مبنی بر عدم ذکر اسم طراح درخواست کتبی خود را به وکلای ثبت ملاصدرا تحویل می نمایید.
مراحل ثبت طرح صنعتی
- ثبت طرح صنعتی مستلزم تسلیم اظهارنامه به مرجع ثبت است بنابراین متقاضیان ثبت طرح صنعتی ابتدا بایستی فرم مخصوص مربوطه را تکمیل و به ثبت ملاصدرا تحویل نمایند.
- اظهارنامه ثبت طرح صنعتی باید در فرم مخصوص اظهارنامه ثبت طرح صنعتی و به زبان فارسی تنظیم شود. سپس با ذکر تاریخ توسط متقاضی یا نماینده قانونی او امضا شود.
- مرجع ثبت در صورت لزوم میتواند در جریان بررسی اظهارنامه، ترجمه رسمی مدارک مذکور را مطالبه کند. چنانچه اصطلاحات فناوری و علمی به کار رفته در اسناد مذکور، معادل فارسی نداشته باشند، ذکر همان اصطلاحات کفایت میکند.
تبصره: در صورتی که اسناد ضمیمه اظهارنامه و سایر اسناد مربوط، به زبان دیگری غیر از فارسی باشد، ارائه اصل مدارک مورد نیاز همراه با ترجمه عادی کامل آنها الزامی است، معذلک اگر ترجمه کامل این مدارک برای متقاضی میسر نباشد میتواند خلاصه آنها را به فارسی ضمیمه نماید.
مشاوره برای ثبت طرح صنعتی
در طول مراحل تهیه مدارک و ثبت طرح صنعتی خود نیاز به یک همراه کاربلد و مطمئن خوااهید داشت. کارشناسان خبره شعبه آرژانتین هلدینگ ملاصدرا در حوزه ثبتی، برای این همراهی آمادگی کافی و تجربهی خوبی را دارند.