ثبت اختراع، فرآیندی که سریعا بعد از انجام شدن یک اختراع باید شروع شده و پیگیری شود، تا حقوق مالک اختراع با اتفاقاتی مثل ثبت توسط فردی دیگر ضایع نشود. ثبت یک اختراع هم مثل سایر روش های ثبتی دارای فرآیندهایی پیچیده بوده و مخترعین برای این موضوع نیازمند مشاورین خبره این حوزه خواهند بود.
ثبت اختراع چیست؟
ثبت اختراع نتیجه فکر فرد یا افراد است که برای اولین بار فرآیند یا فرآورده ای خاص را ارائه می کند و مشکلی را در یک حرفه، فن ، فناوری ، صنعت و مانند آن حل می نماید .
اختراعی قابل ثبت است که حاوی ابتکار جدید و دارای کاربرد صنعتی باشد. ابتکار جدید عبارت است از آنچه که در فن یا صنعت قبلی وجود نداشته و برای دارنده مهارت عادی در فن مذکور معلوم و آشکار نباشد و از نظر صنعتی، اختراعی کاربردی محسوب می شود که در رشته ای از صنعت قابل ساخت یا استفاده باشد. منظور از صنعت، معنای گسترده آن است و شامل مواردی نظیر صنایع دستی، کشاورزی، ماهیگیری و خدمات نیز می شود.
روش های ثبت اختراع
یک اختراع را می توان به یکی از 2 روش زیر ثبت کرد:
1. روش اعلامی
ثبت اختراع به نحوه روش اعلامی بر اساس ادعای مخترع صورت می گیرد در این روش ادعای مخترع مقرون به صحت تلقی شده و به شرط عدم سابقه ثبت ادعای مخترع به ثبت می رسد ماده ٣٦ قانون ثبت علایم تجارتی و اختراعات مقرر می دارد كه:
ورقه (سند) اختراع به هیچ وجه برای قابل استفاده بودن و یا جدید بودن و یا حقیقی بودن اختراع سندیت ندارد و همچنین ورقه اختراع مزبور به هیچ وجه دلالت بر این نمیكند كه تقاضا كننده یا موكل او مخترع واقعی می باشد و یا شرح اختراع یا نقشه های آن صحیح است و اشخاص ذینفع می توانند نسبت به موارد مزبور در محكمه ابتدایی تهران اقامه دعوی كرده و خلاف آنرا ثابت نمایند در پرونده سبقه و ثبتی خود داشته باشد.
با عنایت به ماده فوق الذكر روش ثبت اختراع در ایران روش اعلامی می باشد مخترع مدارك اختراع ادعایی خود را به ثبت ملاصدرا تحویل می نماید و وکلای ثبت ملاصدرا در ارتباط با اداره مالیكت صنعتی با بررسی ادعای مخترع در سوابق ثبتی خود به شرط اینكه اختراع مذكور قبلا بنام دیگری به ثبت نرسیده باشد اقدام به ثبت اختراع خواهد نمود و سند اختراع (ورقه) به نام مخترع را صادر خواهد كرد در این حالت اداره مالكیت صنعتی كه مسئولیت صدور ورقه (سند) اختراع را به عهده دارد مسئول صحت وسقم اختراع مخترع نمی باشد بلكه مخترع شخصا پاسخگو خواهد بود و اگر شخص یا اشخاصی ادعایی نسبت به اختراع ثبت شده دارند باید درمحاكم ذیصلاح قضایی مستقر در تهران با خوانده قرار دادن مخترع اقامه دعوی نمایند و نتیجه رسیدگی و صدور حكم قطعی بیانگر واقعیت امر خواهد بود.
2. روش تحقیقی
بعضی از كشورها با بهره جستن از وسایل و امكانات و آزمایشگاه های مختلف در زمینه های متفاوت نسبت به بررسی ماهوی اختراع مخترع اقدام می نمایند و آزمایشات مدت مدیدی بطول می انجامد تا ادعای مخترع در خصوص اختراعش مورد بررسی قرار گرفته و صحت یا سقم ادعایش مشخص شود.
در این نظام سعی می شود كه اختراع قبل از ثبت بطور محرمانه نگهداری و حق تقدمی برای ثبت جهت متقاضی منظور شود و اگر ادعای مخترع مقرون به صحت تشخیص داده شد نسبت به ثبت از تاریخ تقاضا و چنانچه ادعای مخترع صحت نداشته باشد نسبت به رد اختراع اقدام می گردد. در برخی از كشورها از هر دو روش استفاده می گردد مثلا در سوئیس در مورد اختراعاتی كه در زمینه ساعت و دارو انجام می گیرد روش تحقیقی ودر سایر زمینه ها با استفاده از روش اعلامی نسبت به ثبت اقدام می شود.
بهره جویی از روش اعلامی و تحقیقی هر كدام مزایا و معایبی دارد كه ذكر آن در حوصله این مقال نمی گنجد قدر مسلم قانونگذار هر گشور استفاده از یكی از دو روش فوق را متناسب با مقتضیات ومصلحتهای خاص خود بر می گزیند ومقررات خاص آن را برای همگان لازم الاتباع می شمارد.
راهنمای ثبت اختراع در ایران
برای ثبت یک اختراع باید مدارک زیرا را تهیه نمود و مراحل زیر را (ترجیحا با همراهی کارشناسان این حوزه) طی نمود. البته برای ثبت اختراعتان پیشنهاد می کنیم مقررات ثبت اختراع و لیست اختراع قابل ثبت را نیز مشاهده کنید.
مدارک لازم برای ثبت اختراع
شخص حقوقی
- کپی مدارک شناسایی مالک و مخترع
- کپی شناسنامه و کارت ملی مخترع
- کپی مدارک شناسایی (کارت ملی و شناسنامه)
- پر کردن فرم های مربوطه اختراع
- نقشه اختراع(در صورتیکه اختراع دستگاه یا کالا باشد)
- آدرس و کدپستی (مالک و مخترع)
- در صورتیکه اختراع شرکتی باشد روزنامه تأسیس و تغییرات مورد نیاز است.
- تأییدیه استعلامی (به درخواست اداره ثبت اختراع)
- نقشه اختراع(در صورتیکه اختراع دستگاه یا کالا باشد)
- در صورت وجود مشابهت دفاعیه انجام شود
شخص حقیقی
- کپی مدارک شناسایی مالک و مخترع
- کپی شناسنامه و کارت ملی مخترع
- کپی مدارک شناسایی (کارت ملی و شناسنامه)
- پر کردن فرم های مربوطه اختراع
- نقشه اختراع(در صورتیکه اختراع دستگاه یا کالا باشد)
- آدرس و کدپستی (مالک و مخترع)
- تأییدیه استعلامی (به درخواست اداره ثبت اختراع)
- نقشه اختراع(در صورتیکه اختراع دستگاه یا کالا باشد)
- در صورت وجود مشابهت دفاعیه انجام شود
مراحل ثبت اختراع
برای این موضوع حتما باید مدارک لازم را به صورت الکترونیکی به سازمان ثبت اسناد و املاک کشور ارائه کنید.
1. ورود به سایت سازمان ثبت اسناد و املاک کشور
2. ورود به عنوان کاربری که از قبل در سایت عضو شده یا ثبت نام به صورت کاربر جدید
3. مشخص کردن فرد متقاضی به یکی از 4 شکل زیر:
- شخص حقیقی- مالک، وکیل: اشخاص حقیقی با تابعیت ایرانی بهعنوان مالک، وکیل، طراح، مخترع یا دارندهی حق امضا باید این گزینه را انتخاب کنند.
- شخص حقوقی- شرکتها و موسسات غیرتجاری و سازمانی و نهادهای دولتی و غیر دولتی: اشخاص حقوقی با تابعیت ایرانی بهعنوان مالک یا وکیل باید این گزینه را انتخاب کنند.
- شخص حقیقی- غیر ایرانی: اشخاص حقیقی غیر ایرانی با تابعیت ایرانی بهعنوان مالک، مخترع یا طراح باید این گزینه را انتخاب کنند.
- شخص حقوقی- غیر ایرانی: اشخاص حقوقی دارای تابعیت ایرانی بهعنوان مالک باید این گزینه را انتخاب کنند.
4. ثبت اطلاعات
5. بارگذاری ضمائم
6. ثبت نهایی
7. دریافت کدرهگیری
برطبق ماده 2 آئین نامه اجرایی قانون ثبت اختراعات، طرحهای صنعتی و علائم تجاری مصوب 1386:
ثبت اختراع مستلزم تسلیم اظهارنامه به مرجع ثبت است و بنابر قاعده (سیستم اولین ثبت یا اختراع FIRS TO FILE )هرکسی زودتر اظهارنامه خود را تسلیم اداره اختراع نماید حق ثبت اختراع را خواهد داشت و تاریخ و زمان تسلیم اظهارنامه معیار اولویت و تقدم او نسبت به سایرین محسوب می شود و بنابر اصل “اولین تسلیم کننده اظهارنامه” شما اولین متقاضی و ثبت کننده اختراع محسوب می شوید و کسی که مدعی خلاف این اصل باشد باید دلیل و مدرک و بینه ارائه نمایدتاخلاف آنرااثبات نماید.
و مهمتر اینکه تسلیم اظهارنامه مقدم درصورت احراز شرایط و جمع بودن شرایط خاص حائز اهمیت بوده و عجله در تسلیم اظهارنامه بدون ارائه توصیف و نقشه و ادعاهای گویا و کامل نمی تواند منشاء اثر لازم وموثر باشد و چه بسا اختراعاتی که با سرعت تسلیم می شود فاقد شرایط یا پختگی لازم برای استفاده از قاعده تسلیم اظهارنامه مقدم باشد و یا اینکه شما در آینده خواستار تغییرات کلی در اختراعات خود باشید و این امرشمارا با محدودیتهایی مواجه خواهدکردو ممکن است توفیق تجاری شمار را در آینده دچار خدشه کند فلذا مشورت با افراد مطلع و با تجربه در این زمینه، راجع به زمان مناسب برای تسلیم اظهارنامه بسیار راهگشا واثرگذارخواهد بود.
مشاوره برای ثبت اختراع
با توجه به اطلاعات بالا، احتمالا به پیچیدگی ثبت یک اختراع پی برده باشید. بنابراین نیاز خواهید داشت تا مشاورینی خبره مثل کارشناسان هلدینگ بین المللی ملاصدرا – شعبه آرژانتین – در کنارتان مراحل ثبت اختراع را پیش ببرند. پس همین حالا با ما تماس بگیرید.
