آشنایی با نمونه اساسنامه موسسه
اگر قصد تاسیس موسسه ای را دارید باید قبل از آن با یک نمونه اساسنامه موسسه آشنایی داشته باشید. منطقی تر است که آمادگی ذهنی کاملی درباره مفاد و مواردِ مربوط به تنظیم اساسنامه موسسه داشته باشید. اما پیش از آن بهتر است با مفهوم و کاربرد یک موسسه بیشتر آشنا شوید.
اصلا همین که شما بدانید موسسه و شرکت دو عنصر کاملا جدا هستند و کاربرد ها و اهداف متفاوتی دارند، یعنی نیمی از مسیر درک معنای وجودیِ موسسه را طی کرده اید.
ماهیت ثبت موسسه
ماهیت موسسه، حقیقی نیست. یعنی فعالیت هایش در قالب یک شخص حقوقی صورت می گیرد. موسسات برای اهداف غیرتجاری و بازرگانی تاسیس می شوند. که ساده ترین مثالشان امور فرهنگی، خیریه، هنری، آموزشی و پرورشی و به طور خاص تر فعالیت های عام المنفعه است.
اما ماهیت غیر تجاری بودن موسسه، دلیل نمی شود تا بانیانِ آن مشمولِ معافیت مالیاتی باشند. چرا که یک موسسه غیربازرگانی شاید قانوناً و عرفاً به تجارت نپردازد ولی در قالب همان فعالیتش قطعا کسب سود دارد و هر موسسه ای که از قِبَلِ فعالیتش سود و عایدی به دست آورد، باید مالیات بپردازد.
چگونه یک نمونه اساسنامه موسسه بی نقص بنویسیم؟!
1 : در هنگام نام گذاری موسسه، قید انتفاعی یا غیر انتفاعی بودن آن را لحاظ کنید .
2 : هیئت تاسیس کننده موسسه باید کاملا به این موضوع واقف باشد که صفر تا صدِ مسئولیت های موسسه برعهده آن ها قرار دارد.
3 : باید بدانید که مدت زمانِ تعیین شده برای انتخاب هیئت مدیره که در صورت جلسه مجمع عمومی قید شده است، باید با مدت زمانِ ذکر شده در اساسنامه موسسه مطابق باشد و مغایرتی نداشته باشند.
4 : همان طور که در صورت جلسه هیئت مدیره، حقِ امضاء به مدیران داده شده است، در اساسنامه موسسه نیز باید این حق کتباً قید شود.
5 : پس از آن که غیر انتفاعی یا انتفاعی بودن موسسه را مشخص کردید، باید قید کنید که اگر در آینده به هر دلیلی موسسه از بین رفت، عاقبتِ سرمایه آورده به موسسه و طور کلی دارایی هایش چه می شود
6 : اگر موسسه شما انتفاعی است باید شرکاء طی یک توافق عقلانی اموال را میان خود تقسیم کنند
7 : اگر موسسه شما غیر انتفاعی است، دارایی های بیت المال شما به یک موسسه خیریه یا نهاد فرهنگی _ هنری بازگردانده می شود.
البته با مذاکره و توافق بین شرکاء و اعضای موسسه این مهم محقق می شود.
8 : در اساسنامه موسسه حداقل 10% از دارایی موسسه باید به عنوان ذخیره احتیاطی برای روز مبادا در نظر گرفته شود
9 : جلسه مجمع عمومی باید قبل از جلسه هیئت مدیره برگزار شود. این حقِ تقدمِ برگزاری جلسه مجمع عمومی از لحاظ زمانی اهمیت دارد و باید به آن توجه کرد.
10 : مشخص کنید که موسسه با چند درصد از سرمایه ابتدائیش، شروع به کار خواهد کرد.
یک نمونه اساسنامه موسسه فرهنگی/ هنری :
ماده 1- نام مؤسسه: مؤسسة فرهنگي هنري …… ميباشد
ماده 2- نوع مؤسسه كه با اهداف فرهنگي و مقاصد غيرتجاري، غيرسياسي و غيرصنفي تأسيس شده، انتفاعي/ غير انتفاعي است.
ماده 3- سرمايه مؤسسه و تابعيت آن ايراني است. (غير قابل تغيير)
ماده 4- مدت فعاليت مؤسسه از تاريخ صدور مجوز و ثبت رسمي تا زماني خواهد بود که مجوز مؤسسه مورد تاييد وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي باشد
ماده 5- نشاني مؤسسه
ماده 6- هرگونه تغيير در محل فعالیت موسسه باتصويب اعضا، پس ازارائه صورتجلسه مجمع عمومي و با اطلاع قبلي وتائيد اداره كل فرهنگ و ارشاد اسلامي استان ….. بلامانع و امكان پذير خواهد بود.
ماده 7- سرمايه اوليه و دارايي و منابع درآمد مؤسسه به شرح زير است :
الف- مبلغ …… ريال كه در بدو تأسيس مؤسسه از سوي مؤسسين به قرار مبلغ …… ريال (نام و نام خانوادگي مدير مسئول) مبلغ ….. ريال(نام و نام خانوادگي عضو ديگر) تأمين و تسليم شد.
ب- منابع درآمد مؤسسه:
1. سرمايه گذاري اعضا
2- اجراي پروژه هاي فرهنگي وهنري ومشاركت با نهادها وسازمان ها درمحدوده فعاليت هاي مصوب
3- درآمدهاي ناشي از فعاليت هاي فرهنگي و هنري مندرج در بندهاي مصوب هيات رسيدگي به امور مراكز فرهنگي
ماده
ماده 8- تعیین اهداف و موضوع فعاليت مؤسسه
ماده 9- هرگاه انجام و اجراي برنامهها و فعاليت مؤسسه با وظايف و اختيارات برخي از سازمانها و مؤسسات دولتي و نهادهاي انقلابي و وزارتخانهها ارتباط داشته باشد، قبل از انجام و اجراي آن نسبت به كسب مجوز از مراكز ذكر شده ذيربط اقدام خواهد شد.
ماده 10- كليه فعاليت و اقدامات مؤسسه بايد در چهارچوب قوانين و مقررات موضوعه كشوري و سياستهاي فرهنگي جامعه باشد.
ماده 11- به منظور نيل به اهداف و موضوع فعاليت فرهنگي، هنري پيشبيني شده در اساسنامه، مؤسسه ميتواند با رعايت مقررات مربوطه به عمليات زير مبادرت نمايد:
– تهيه و تأمين مواد و كالاهاي مورد نياز و تدارك وسايل و ابزار كار و تلاش به منظور تأمين هزينههاي مؤسسه.
– سرمايهگذاري و مشاركت با اشخاص حقيقي و حقوقي به منظور بالا بردن سطح كارآيي و تواناييهاي مؤسسه.
– انعقاد قرارداد و انجام معاملات مجاز در محدوده اهداف و موضوع اساسنامه.
– تحصيل وام يا اعتبار از اشخاص، بانكها و موسسات اعتباري و قبول هدايا و اعطاي جوايز به اشخاص.
فصل دوم- اركان اصلي مؤسسه
ماده 12 – اركان اصلي و تشكيلات اساسي مؤسسه به شرح زير است:
الف-مجمع عمومي(مؤسس و يك عضو از هيأت مديره كه داراي سهام نيز مي باشد )
ب- هيأت مديره
ج- مديرمسئول
د- بـازرس
ماده 13- وظايف مجمع عمومي به شرح زير است:
الف- تصويب اساسنامه.
ب-انتخاب هيات مديره ومدير عامل كه ازبين هيات مديره انتخاب مي شودرصورت لزوم بازرس.
ج- تصويب بودجه و تراز مالي
د- تعيين و تصويب سياستهاي كلي و خط مشي و برنامههاي آتي و تصويب آئيننامه و دستورالعمل اجرايي مؤسسه
ح- استماع گزارش هيأت مديره و مديرعامل و رسيدگي به آن و اظهارنظر درباره گزارش بازرس (در صورت انتخاب)
ه- تصويب و قبول عضويت اعضاي جديد مؤسسه با رعايت ضوابط مصوب شوراي عالي انقلاب فرهنگي وهيات رسيدگي به امورمراكزفرهنگي طي صورتجلسه مجمع عمومي و باتأييد مديركل استان……
و- تعيين روزنامه كثيرالانتشار جهت درج آگهيها و دعوتنامههاي مؤسسه و انتشار تصميمات قانوني.
ز- تغيير و اصلاح مواد اساسنامه با رعايت ضوابط قانوني و با تائيد قبلي مديركل استان ……
ماده 14-مديرمسئول درموسسه حائزاكثريت سرمايه مي باشدوجلسات مجمع عمومي سالي يكبارتشكيل خواهد شد و تصميمات مجمع با حضور مدير مسئول رسميت يافته و معتبرخواهد بود.
ماده 15- امور اجرايي مؤسسه توسط هيأت مديرهاي متشكل از حداقل ………. نفر، براي مدت ………….. سال.
ماده 16- جلسات هيأت مديره با حضور اكثريت اعضا رسميت يافته و تصميمات متخذه با اكثريت آراي موافق معتبر خواهد بود .
در صورت تساوي آراء، رأي طرفي كه مديرمسئول موافق آن است، لازمالاجرا خواهد بود.
ماده 17- شركت اعضاي هيأت مديره در جلسات متشكله كه حداقل هر …………يكبار در محل مؤسسه تشكيل خواهد شد، الزامي است.
ماده 18 – مديرمسئول به عنوان نماينده قانوني مؤسسه داراي تمامي اختيارات لازم قانوني اجرايي مي باشد و اهم وظايف وي به شرح زير است:
– حفظ و حراست از اموال مؤسسه، تهيه صورت دارايي از اموال آن
– رسيدگي به حسابهاي مؤسسه، پرداخت بدهيها و وصول مطالبات
– اجراي مصوبات مجمع عمومي در ارتباط با امور مؤسسه
ماده 19- هيأت مديره ميتواند تمام يا قسمتي از اختيارات خود را به مديرعامل تفويض نمايد .
و مديرعامل نيز ميتواند يك نفر را به سمت قائم مقام خود انتخاب و قسمتي از اختيارات محوله را به وي واگذار كند.
ماده 20- با توجه به اينكه مديرعامل مؤسسه به عنوان مجري تصميمات هيأت مديره است، در قبال مؤسسه و هيأت مديره مسئول است.