آنچه درباره نظام نامه ثبت شرکت باید بدانید
نظام نامه ثبت شرکت در سال 1310 هجری شمسی به تصویب مجلس شورای ملی رسید. نظامنامه ثبت شرکت مربوط به تدوین مقررات ثبت شرکت های تجاری است. این نظامنامه، انتظامات و قوانین هر دستگاه را مشخص می کند. در این گفتار سایت هلدینگ ملاصدرا، درباره نظام نامه ثبت شرکت ها، داده های خوبی در اختیار مخاطبان گرامی قرار گرفته است. اگر درباره مفاد این نظامنامه، نظر و دیدگاه یا پرسشی دارید، مراتب را از طریق بخش کامنت در انتهای این گفتار به اشتراک بگذارید.
با ما همراه باشید.
نظام نامه ثبت شرکت ها چیست؟
همان طور که در ابتدای گفتار گفتیم، نظامنامه ثبت شرکت ها، یک آیین نامه است که پیش از انقلاب شکوهمند اسلامی تصویب شده است. بر اساس قانون تجارت، ثبت انواع شرکت های تجاری، بر اساس نظامنامه شرکت ها بوده که سی و چهار ماده داشته و البته در طول زمان، برخی از مفاد آن از دستور کار خارج شده است. بنابراین هر گاه به دنبال مطالعه نظام نامه ثبت شرکت ها هستید، اصلاحات آن را مد نظر قرار دهید. البته نباید فراموش کرد که قانون تجارت ایران هم قانون قدیمی است و نیازمند به روز رسانی در عصر هوش مصنوعی و رمز ارز است.
مفاد مهم نظام نامه ثبت شرکت ها
در ماده اول نظامنامه ثبت شرکت ها آمده است که همه شرکت های ایرانی، علاوه بر شرکت های خارجی که در ایران مشغول به کار هستند، بایستی در اداره ثبت اسناد تهران، ثبت شده و دایره مخصوصی به نام دایره ثبت شرکت ها در اداره ثبت اسناد پایتخت تاسیس شود. اکنون در سازمان ثبت اسناد و املاک قوه قضاییه، اداره ثبت شرکت ها وجود دارد که نسبت به ثبت و انحلال و تغییرات شرکت ها و تعاونی ها و موسسات دولتی و خصوصی، اقدام می کند.
طبق ماده 2 نظام نامه ثبت شرکت ها، مهلتی به تقاضا کننده خارجی برای ثبت شرکت ها داده می شود. در این ماده، شاهد 2 مهلت هستیم:
- یکی مهلتی که به شرکت خارجی به منظور تاسیس شعبه یا نماینده داده می شود ممکن است طبق قانون تا 6 ماه تمدید شود.
- دیگریف شرکت های خارجی که از 15/03/1310 نسبه به تاسیس شعبه یا نماینده مبادرت می کنند، تقاضای ثبت آن ها باید پیش از اشتغال به امری که موضوع فعالیت شرکت است، صورت بگیرد.
طبق ماده 3 نظام نامه ثبت شرکت، ثبت همه شعب شرکت های خارجی در ایران، در اداره ثبت شرکت ها صورت می گیرد که اکنون در آغاز قرن پانزدهم هجری شمسی، چنین مسیری در دستور کار می باشد و می توان انعکاسش را در سایت روزنامه رسمی جمهوری اسلامی رصد نمود.
طبق ماده 4 نظامنامه ثبت شرکت ها، اظهارنامه ثبت هر شرکت خارجی یا شعبه آن توسط شخص یا نماینده قانونی شرکت در ایران که حق امضا دارند، تسلیم می شود.
اظهارنامه ثبت شرکت ها و اسناد ثبت شرکت خارجی در ایران
طبق ماده پنجم، به منظور ثبت هر شرکت خارجی در ایران، اسنادی مورد نظر است که به شرح زیر می باشد:
- اظهارنامه ثبت
- یک نسخه از اساسنامه شرکت
- یک نسخه از اختیار نامه نماینده قانونی شرکت در ایران و اگر شرکت، نماینده مستقل چند گانه داشته باشد، وکالت نامه رسمی هر یک نیز ارائه شود.
- اگر شرکت خارجی، شرکتی باشد که شرایط عملیات آن بر اساس امتیازنامه ، مقرر شده باشد، علاوه بر اسناد بالا بایستی سواد امتیازنامه با تایید وزارت امور خارجه ایران مبنی بر صحت آن امتیازنامه نیز تقدیم گردد.
البته اکنون، احتمالا اسناد دیگری نیز برای ثبت شرکت یا نماینده خارجی شرکت های غیر ایرانی در کشورمان، مورد نظر اداره ثبت شرکت ها خواهد بود.
طبق ماده ششم اظهارنامه ثبت شرکت، اظهارنامه ثبت شرکت بایستی به زبان فارسی باشد و شامل نام کامل شرکت خارجی، نوع شرکت (سهامی عام یا خاص یا مسئولیت محدود یا ضمانتی یا مختلط و . .)، اعلام مرکز اصلی شرکت و نشانی دقیق، تابعیت شرکت و میزان سرمایه و تاریخ تقاضا.
این ماده می گوید که علاوه بر موارد فوق، بایستی موضوعات زیر نیز به اطلاع اداره ثبت شرکت برسد:
- بیلان (گردش حساب) شرکت خارجی مبتنی بر عرف تجاری مملکتی که تابعیت آن را دارد.
- اینکه شرکت خارجی، در چه زمانی، چه مکانی، از طریق چه سازمانی در کشور تابعه خود، ثبت شده است.
- اینکه شرکت خارجی متقاضی ثبت نماینده در ایران، در چه زمینه صنعتی یا تجاری یا مالی در ایران، قصد فعالیت دارد.
- اینکه شرکت خارجی در ایران، در کدام شهرهای کشور دارای شعبه یا نمایندگی است.
- اینکه نماینده عمده شرکت در ایران چه فرد حقیقی یا حقوقی است و اگر چند نماینده دارد، فهرست نمایندگان ارائه شود.
- اینکه نام و نشانی دقیق هر نماینده حقیقی و حقوقی شرکت خارجی در ایران تسلیم اداره ثبت شرکت ها شود. این افراد باید دارای صلاحیت بوده و نسبت به دریافت همه ابلاغات شرکت خارجی، اقدام کنند.
- هر سال مالی، نسخه ای از آخرین بیلان شرکت، به اداره ثبت شرکت ها تسلیم شود. این موضوع در روزگار امروز ما، ملغی شده است.
ماده 7 نظامنامه ثبت شرکت می گوید که اساسنامه و اختیارنامه عمده شرکت خارجی در ایران و اگر شرکت چند نماینده مستقل در کشور را داشته باشد، اختیار نامه آن نمایندگان و هم چنین آخرین بیلان شرکت بایستی در مرکز اصلی شرکت به توسط شخص یا اشخاصی که از طرف شرکت حق امضا دارند، تصدیق شود.
ماده 8 نظامنامه ثبت شرکت می گوید که به منظور ثبت شعبه ، مدارکی مثل اظهارنامه، تصویر برابر اصل سند ثبت خود شرکت در ایران، تصویر برابر اصل اختیارنامه نماینده به عنوان مدیر شعبه نیز نیاز خواهد بود.
ماده9 اظهارنامه ثبت شرکت می گوید که اگر شرکت، علاوه بر نمایندگانی که معرفی می کنید در ایران، نماینده یا نمایندگی داشته باشد که حق امضا از طرف آن داشته ، اسم آن نمایندگان نیز باید ثبت شود. اما اسامی کارمندان شرکت خارجی در ایران مثل وکیل و حسابدار وغیره، الزامی نیست.
طبق ماده 10، اگر یکی از نکات درج شده در ماده 6 این نظامنامه تغییر کند، مراتب بایستی به اطلاع اداره ثبت اسناد تهران برسد.
طبق ماده 11 نظام نامه ثبت شرکت، اگر شرکتی، شعبه جدید تاسیس یا نمایندگان جدید معین کرد، تاسیس شعب و انتصاب نمایندگان بایستی به اطلاع ثبت شرکت ها برسد.
طبق ماده 12 نظام نامه ثبت شرکت، در صورتی که نماینده عمده شرکت در ایران تغییر کند، قائم مقام بایستی اسنادی را به اداره ثبت شرکت ها تقدیم کرده که شامل اظهارنامه به زبان فارسی باشد .
طبق ماده 13 نظام نامه ثبت شرکت، همه اسنادی که مطابق مفاد 12 گانه فوق الذگر، به تقاضانامه ثبت شرکت ضمیمه می شود، بایستی به زبان فارسی بوده و یا یک ترجمه مصدق از آن به فارسی ارائه شود.
طبق ماده 14 نظام نامه ، دفاتر مخصوصی در اداره ثبت شرکت به منظور ثبت شرکت خارجی وجود دارد و شرکت های مشمول این نظام نامه بایستی به ترتیب تقاضا، ثبت شوند.
طبق ماده 15 نظام نامه ثبت شرکت ها، در دفتر فوق الذکر، بایستی برای ثبت هر شرکت، حداقل 4 صفحه سفید اختصاص یابد. همه شعب این شرکت که تقاضای ثبت آن انجام شده و تغییرات مربوطه بایستی ثبت شود. لذا این تغییرات در صفحات اختصاصی درج شود.
طبق ماده 16 نظامنامه ثبت شرکت ها، برای هر شرکت خارجی بایستی دوسیه مخصوصی تنظیم شود. در دوسیه مزبور، برای شرکت و شعب، لفافه تخصیص داده شود.
اظهارنامه و هر سندی که ضمیمه می شود، در لفاف مخصوص شرکت یا شعبه، ثبت و ضبط شود. بعد از آن که یک نسخه از هر اظهارنامه که مربوط به تغییرات است و کلیه اوراق مربوط به آن شرکت یا شعبه یا نماینده، در دوسیه مزبور ضبط شود.
طبق ماده 17، دایره ثبت شرکت بایستی برای هر اظهارنامه، رسیدی با قید وصول اظهارنامه بدهد.
طبق ماده 18 نظام نامه ثبت شرکت ها، بعد از ثبت شرکت و هر یک از شعب آن، اداره ثبت اسناد باید تصدیقی مبنی بر ثبت شرکت یا شعبه آن به تقاضا کننده تحویل دهد. این تایید باید شامل: نام شرکت، نوع شرکت، مرکز اصلی شرکت، تابعیت شرکت، مقدار سرمایه شرکت، مکان و زمان و ارگان ثبت شرکت در کشور تابعه، نوع فعالیت شرکت اعم از تجاری یا صنعتی یا مالی. تاریخ ثبت و امضای مدیرکل ثبت اسناد ممکلتی.
ماده19 نظام نامه ثبت شرکت می گوید که تصدیق ثبت هر شعبه شرکت خارجی، بایستی توسط اداره کل ثبت اسناد محلی که شعبه در آنجا دایر بوده ارسال شود.
طبق ماده 20 نظامنامه ثبت شرکت، اگر ظرف 30 روز از تاریخ ثبت هر شرکت خارجی یا شعبه آن در ایران، اداره ثبت شرکت ها بایستی مراتب زیر با در مجله رسمی وزارت عدلیه (روزنامه رسمی قوه قضاییه) و یکی از روزنامه های یومیه تهران (روزنامه های کثیر الانشار) به تعیین وزارت عدلیه (قوه قضاییه) منتشر کند. باید شامل موارد زیر باشد:
- خلاصه اساسنامه شرکت
- مشخصات نماینده عمده شرکت در ایران و اسامی نمایندگان مستقل
- اسامی افرادی که حق امضا دارند
- اسامی افرادی که صلاحیت دریافت کلیه ابلاغات قانونی دارند.
طبق ماده 21، موارد فوق باید در یکی از جراید محلی نیز منتشر شود که شعه شرکت در آنجا دایر است. اگر روزنامه ای در آن جا نباشد، بایستی در یکی از روزنامه های تهران باشد. این ماده اکنون ملغی شده است.
طبق ماده 22 نظام نامه ثبت شرکت، هر شرکت خارجی که اظهارنامه ثبت را با قواعد این نظامنامه، تقدیم می کند، مهلت هایی خواهد داشت که به شرح زیر است:
- به منظور تقاضای ثبت شعبه و اسم نمایندگانی که در ایران مشغول تجارت هستند و در ضمن، اظهارنامه راجع به ثبت شرکت، نسبت به آن ها اظهارنامه تقدیم نشده باشد. (30 روز پس از تاریخ ثبت شرکت)
- به منظور تقاضای ثبت شعب یا نمایندگانی که ممکن است پس از ثبت خود شرکت در ایران تشکیل و یا معین شود، 30 روز پس از تاریخ ثبت یا تعیین ان ها
- برای تقاضای ثبت تغییرات ایجاد شده در شعب شرکت یا نمایندگان آن ، 2 ماه از تاریخ تغییر فرصت اعلام تغییرات دارد.
- به منظور تغییرات در خود شرکت، 90 روز از تاریخ تغییر، فرصت دارد. اگر مرکز اصلی شرکت در اروپا یا آمریکای شمالی باشد، 4 ماه فرصت دارد.
طبق ماده 23 نظامنامه ثبت شرکت ها، منظور از منظور از نماینده عمده شرکت خارجی، فردی است که شرکت خارجی به او اختیار تام داده که تعهدات شرکت را دنبال کند.
- طبق ماده 24، مقررات ماده 7 درباره بیلان شرکت، همه ساله تسلیم اداره ثبت شرکت ها شود.
- ماده 25: ثبت شرکت ایرانی باید بر اساس قانون تجارت باشد.
- ماده 26: مراجعه به دفاتر ثبت شرکت برای عموم آزاد است.
- ماده 27: شرکت های بیمه عمر، نمی توانند در ایران اقدام به عملیات کنند.
- ماده 28: شرکت بیمه از هر قبیل ، موظف هستند همه قرارداد های مربوط به بیمه را به زبان فارسی آماده کنند.
مفاد 29 تا 34 نیز اکنون ملغی شده است.
مخاطب گرامی
اگر قصد تاسیس شرکت یا موسسه یا تعاونی و انجام تغییرات آن دارید یا قصد ثبت اختراع یا ثبت برند یا اخذ گواهی استاندارد یا هر نوع گواهی ملی یا بین المللی دارید، کارشناسان هلدینگ ملاصدرا، آماده ارائه خدمات هستند. لینک این گفتار را به اطلاع دوستان و همکاران برسانید.
