همه چیز درباره موسسات و تشکیلات غیر تجاری

موسسات و تشکیلات غیر تجاری در ایران، تعریف مشخصی در قانون تجارت دارد. مسئول ثبت موسسات و تشکیلات غیر تجاری در ایران، اداره کل ثبت شرکت ها و مالکیت صنعتی سازمان ثبت اسناد و املاک قوه قضاییه است. در واقع مسئول ثبت شرکت ها و موسسات در ایران، اداره ثبت شرکت های قوه قضاییه بوده و هر متقاضی برای ثبت شرکت و موسسه بایستی به این مجموعه رجوع کرده یا از طریق مشاوران حقوقی مجرب مثل هلدینگ ملاصدرا، درخواست خود را تسلیم کرده تا صاحب یک شخصیت حقوقی شود و از مزایای بی شمار آن بهره مند شود.

در این گفتار هلدینگ ملاصدرا، درباره موسسات و تشکیلات غیر تجاری، اطلاعات مطلوبی ارائه شده است که برای فعالان کسب و کار و کارآفرینان و تازه واردها به دنیای اشتغال ایران عصر 1400، داده های خوبی دارد. اگر شما مخاطب گرامی، نظر و دیدگاهی درباره موسسات و تشکیلات غیر تجاری، قوانین و شرایط فعالیت آن ها دارید، مراتب را از طریق بخش کامنت در انتهای گفتار به اشتراک بگذارید.

با ما همراه باشید.

منظور از موسسات و تشکیلات غیر تجاری چیست؟

اول ببینیم منظور قانون گذار از موسسات و تشکیلات غیر تجاری چیست. همان طور که می دانید، شرکت یا تعاونی، به امور تجاری اشتغال دارد. اما قانون گذار، یک نهاد دیگر را نیز پیش بینی کرده است که کارکردی تجاری نداشته و با اهداف غیر تجاری تاسیس و کار می کنند. اما شخصیت حقوقی دارد و قوانین کسب و کار درباره آن ها صادق است.

هر کاری که جنبه غیر تجاری داشته مثل کارهای علمی، کارهای انتشاراتی، کارهای ادبی، کارهای فرهنگی، کارهای هنری ، کارهای خدماتی یا حتی فعالیت های خیریه و نیکوکاری و دستگیری از مددجویان در سراسر کشور، این ها مصداق های موسسات و تشکیلات غیر تجاری است.

البته در قانون مالیات های مستقیم ایران نیز، تحفیفاتی به مشمولان مالیاتی در نظر گرفته شده و معافیت هایی نیز برای آن ها در نظر گرفته اند. لذا شرکت ها مشتاق هستند که برای دریافت تخفیف ها و معافیت های مالیاتی و دریافت تسهیلات دولتی، موسسات وتشکیلات غیر تجاری نیز تاسیس کرده و وارد این فضای کسب و کار نیز بشوند. البته صرف این که یک شرکت، موسسه غیر تجاری تاسیس و وارد یک حوزه از فعالیت های فرهنگی و هنری و ادبی شود، به صورت مستقیم یا غیر مستقیم، مشمول معافیت ها یا بخشودگی های مالیاتی نمی شود و بایستی شرایط و مقررات فعالیت در هر صنفی را بر اساس مفاد قانون مالیات های مستقیم، در نظر داشت.

در سامانه ملی قوانین و مقررات جمهوری اسلامی ایران که متعلق به معاونت تدوین و تنقیح و انتشار قوانین و مقررات معاونت حقوقی ریاست جمهوری است، می توان متن کامل آیین نامه اصلاحی ثبت تشکیلات و موسسات غیر تجاری را مطالعه کرد. برای کسب اطلاعات بیشتر به این نشانی: https://qavanin.ir/Law/TreeText/190727 مراجعه بفرمایید.

موسسات و تشکیلات غیر تجاری در ایران، قانونی دارند که مصوب سال 1337 است. بسیاری از قوانین در کشور، مربوط به دهه ها پیش است و مجلس شورای اسلامی تلاش کرده تا نسبت به روز رسانی قوانین و اصلاح قوانین و بعضا کنار گذاشتن قوانینی که در فضای امروز کسب و کار و سیاست کشور، کارایی ندارد، اقدام کند. شاید قانون مربوط به موسسات و تشکیلات غیر تجاری، از جمله قوانینی باشد که در سال های پیش، با اصلاحاتی همراه شود.

به هر حال طبق قانون فعلی، منظور از تشکیلات غیر تجاری و موسسات غیر تجاری، همه تشکیلات و موسساتی است که برای فعالیت غیر تجاری تشکیل می شود چه موسس آن، قصد انتفاع داشته باشند چه نداشته باشند. یعنی شما نمی نتوانید موسسه انتشاراتی ثبت کنید و سپس در مناقصات میلیاردی توسعه شبکه فیبرنوری در فلان استان کشور با فلان سازمان دولتی، قرارداد منعقد کنید.

البته تشکیلات و موسسات غیر تجاری، عناوین مختلفی هم دارند. مثل انجمن و کانون و بنگاه و امثالهم. اما شما نمی توانید موسسه یا تشکیلات غیر تجاری را با نامی ثبت کنید که مربوط به تشکیلات دولتی و کشوری و نظامی است. مثل کانون بازنشستگان نیروهای مسلح فردا. چنین نامی امکان ثبت ندارد. چون نیروهای مسلح، دارای نهادهای بازنشستگی بوده و این نام، شبیه نام های جاری در نیروهای مسلح است.

اما به طور کل، طبق ماده 2 آیین نامه اصلاحی ثبت تشکیلات و موسسات غیر تجاری که در سال سی و هفت هجری شمسی تصویب شده است، موسسه غیر تجاری 2 قسم است:

• یکی موسسه ای که هدف آن، جلب منافع و تقسیم آن بین اعضا نباشد. این ها موسسات غیر انتفاعی هستند. مثل انجمن های اسلامی، احزاب، صندوق های قرض الحسنه، گروه ها و تشکل های سیاسی و مذهبی، موسسات خیریه، انجمن های نیکوکاری که در سراسر کشور توسط خیرین به جهت اهداف و کارکردهای کمک به ایتام و نیازمندان و مددجویان تاسیس و راه اندازی می شود.
• دیگری موسساتی هستند که هدف آن ها بر خلاف گروه قبلی، دریافت سود و شناسایی سود و درآمد و تقسیم سود حاصله بین اعضا است. مثل موسسه های انتشاراتی یا موسسات خدماتی و نظافتی و باغبانی که هدف آن ها، شناسایی سود و کسب درامد و تقسیم آن صرفا بین سهامداران است.

شرکا در موسسات غیر تجاری

به منظور ثبت موسسات و تشکیلات غیر تجاری، بایستی حداقل 2 شریک موجود باشد. مثل ثبت شرکت مسئولیت محدود که حضور 2 شریک الزامی است. موسسات و تشکیلات غیر تجاری را نیز بایستی مثل تعاونی و شرکت ها، ثبت رسمی کرد. آگهی ثبت رسمی موسسات و تشکیلات غیر تجاری و تغییرات آن ها نیز باید در روزنامه رسمی قوه قضاییه درج شود.

نکته ای که باید دقت شود آن است که پس از ثبت موسسه غیر تجاری که هدف دریافت منافع مادی را در دستور کار دارند، بایستی بعد از تاسیس موسسه، نسبت به دریافت مجوز از مراجع ذیصلاح اقدام کنند. در غیر این صورت، طبق قانون از فعالیت آن ها جلوگیری می شود.

اگر هدف موسسه ثبت شده، غیر انتفاعی است، بایستی در زمان درخواست ثبت توسط اداره ثبت شرکت ها، مراتب به اطلاع اداره کل اطلاعات نیروی انتظامی رسانده شده و استعلام مربوطه اخذ شود. بعد از آن که از ناجا یا هر مرجع دیگر که قانون مشخص شده، استعلام لازم اخذ شد، استعلام نیز مثبت بود، نسبت به ثبت اقدام می شود.

آنچه درباره تاسیس و فعالیت موسسات و تشکیلات غیر تجاری باید بدانیم

• طبق ماده پانصد و هشتاد و چهار قانون تجارت ایران، موسسات و تشکیلات غیر تجاری بعد از ثبت در اداره ثبت شرکت ها و موسسات غیر تجاری سازمان ثبت اسناد و املاک کشور، شخصیت حقوقی خواهند بود و پیش از آن، شخصیت حقوقی قانونی نیستند.
• باشگاه ورزشی، می تواند یک موسسه ورزشی باشد . یک کسب وکار فعال در حوزه ادبیات و فرهنگ و هنر می تواند در قالب یک موسسه و تشکیلات غیر تجاری تاسیس شود.
• اگر موسسه یا تشکلی غیر تجاری ثبت شد، چه هدف مادی داشته باشد چه نداشته باشد، امتیاز خاصی برای فعالیت سیاسی و جناحی نداشته و برای امور سیاسی، بایستی از وزارت کشور، مجوز لازم اخذ شود.
• هیچ یک از موسسات و تشکیلات غیر تجاری که در ایران ثبت می شوند، سازمان دولتی نیستند.
• عناوینی مثل: کانون و انجمن و مجمع ، بنیاد، باشگاه و غیره، مصداق موسسات و تشکیلاتی غیر تجاری است.
• اشخاص حقوقی غیر تجاری طیف گسترده ای را شامل می شود: مثل موسسات حسابرسی و یا دفاتر وکالت یا مطب پزشکان که نه موسسه غیر انتفاعی هستند و نه شرکت یا موسسه تجاری محسوب می شوند. پس این دسته از فعالیت ها فعالیت انتفاعی از نوع غیر تجاری به شمار می روند که ویژگی اصلی آن ارائه خدمات به جامعه است.
• همه موسسات و تشکیلات غیر تجاری بایستی دارای اساسنامه باشند که ساختار فعالیت آن ها را مشخص کرده باشد. همه موسسان باید اساسنامه را امضا کرده باشند. تاسیس و اداره و انحلال و تصفیه امور موسسات ، بستگی دارد به مفادی که در اساسنامه قید شده است. لذا اگر قصد تاسیس موسسه دارید، در نگار مفاد اساسنامه به خوبی دقت کرده و از نظرات مشاوران مجرب هلدینگ ملاصدرا استفاده کنید. چون در صورت بروز هر گونه اختلاف بین موسسان، حکم دادگاه با استناد به مفاد اساسنامه موسسه صورت می گیرد.

مالیات موسسات غیر تجاری

موسسات غیر تجاری در صورتی که دارای فعالیت انتفاعی باشند و درامد زایی به قصد تقسیم سود داشته باشند، بایستی مالیات بدهند و مودی مالیاتی شده و اخذ کد اقتصادی الزامی است. طبق ماده 105 قانون مالیات ها، مالیات موسسات غیر تجاری محاسبه می شود. صرفا به درآمدحاصل از انتفاع ، مالیات تعلق می گیرد. تبصره 1 و تبصره 2 ماده 105 قانون مالیات های مستقیم به مالیات بر درآمد موسسات غیر تجاری اشاره دارد. استثنائاتی هم در ماده 109 و 113 مشاهده می شود. برای اطلاعات بیشتر به tax.gov.ir مراجعه کنید یا با مشاوران هلدینگ ملاصدرا در تماس باشید.

استعلام موسسات ثبت شده

برای اطلاع از نام و مشخصات هیات مدیره و موسسان و مدیران موسسات وتشکیلات غیر تجاری ثبت شده در ایران می توانید به سایت روزنامه رسمی قوه قضاییه مراجعه کنید.

شما می توانید با درج نام موسسه مورد نظر در باکسی که در عکس بالا مشخص شده است، نسبت به جست و جوی اطلاعات موسسه مزبور یا بررسی آزاد بودن نام موسسه مورد نظر برای ثبت، اقدام کنید.

در بالا، نمونه ای از آگهی های تاسیس موسسات غیر تجاری در زمینه های حسابداری و حقوقی را مشاهده می کنید. انجمن صنفی کارفرمایی در تشکل های مختلف و موسسات حقوقی و مشاوره قضایی نیز در فهرست موسسات و تشکیلات غیر تجاری هستند که برای فعالیت آن ها، اخذ مجوز الزامی است.

مخاطب گرامی

هلدینگ ملاصدرا علاوه بر ارائه خدمات در زمینه تاسیس موسسات و تشکلات غیر تجاری در زمینه های مختلف برای فعالان کسب و کار در 31 استان کشور، خدمات تاسیس شرکت و تغییرات و هم چنین ثبت برند و اختراع و اخذ هر نوع مجوز صنفی و استاندارد و گواهینامه را نیز در اختیار متقاضیان گرامی قرار می دهد.

لینک این گفتار را از طریق کانال ها و گروه هایی که در شبکه های اجتماعی عضو هستید، به اطلاع دوستان و متقاضیان تاسیس موسسات غیر تجاری برسانید. هلدینگ ملاصدرا را در اینستاگرام و تلگرام نیز دنبال کنید تا در جریان جدید ترین خدمات در ایران عصر 1400 قرار بگیرید.